Eczema tiếp xúc cũng như biểu hiện của bệnh

Chàm là một bệnh da phổ biến, có trên khắp thế giới cũng như là căn bệnh thường gặp nhất. Những căn bệnh da xếp vào nhóm căn bệnh "chàm" tại rất nhiều những quốc gia được dùng để chỉ một phạm trù riêng biệt nghiêm trọng nhất trong một số chẩn đoán da học. Khoảng 10% dân số trên thế giới bị bệnh chàm. Ở Việt Nam bệnh chàm chiếm 25% trong tổng số một số căn bệnh ngoài da. Chàm là một loại bệnh có sự phối hợp với những biến đổi về mặt địa lý, về chủng tộc và tính mạn của nó.

Eczema tiếp xúc (contact eczema, contact dermatitis)

Vị trí: xuát hiện đầu tiên ở vùng tiếp xúc thường là ở vùng hở, có lúc in hình vật tiếp xúc (ví dụ hình quai dép, hình dây đeo đồng hồ…)

Tổn thương cơ bản: da đỏ xung huyết, có khi đỏ xung huyết mạnh, rất nề, trên bề mặt có mụn nước, có khi có bọng nước, cấp tính trợt ướt, chảy dịch, phù nề. Có thể có hình thái mạn tính, khô, dầy cộm và có vảy da.

Ngừng tiếp xúc căn bệnh thuyên giảm, tiếp xúc lại với dị ứng nguyên bệnh tái phát hoặc khá lớn lên.

Làm thử ứng da (Skin test) với chất tiếp xúc (dị ứng nguyên) thường dương tính, thường làm test áp da, test con tem (Patch test) nhưng không làm lúc bệnh đang vượng hay đang trị bệnh corticoids.

một vài dị ứng nguyên (Allergens) ngoại giới dẫn đến eczema tiếp xúc như: Nikel, potassium dichromate, fomaldehyte, xi măng, cao su, neomycin, Streptomycin…

Eczema tiếp xúc có cơ chế miễn dịch thuộc típ IV tăng mẫn cảm loại hình chậm có vai trò lymphô T, khác với viêm da tiếp xúc không dị ứng (nonallergic) thường gọi là viêm da tiếp xúc kích ứng (irritant contact dermatitis) không có cơ chế miễn dịch dị ứng, thường do tiếp xúc một vài chất hoá học có nồng độ cao (như acid cũng như kiềm mạnh) và hầu như ai tiếp xúc đều bị ở tại vùng da tiếp xúc thời gian đó. Eczema tiếp xúc hay viêm da tiếp xúc là hiện tượng ngứa ở thượng bì cũng như bì, thường khởi đầu khu trú, dẫn tới bởi những chất gây dị ứng hoặc các chất gây kích thích, từ môi trường tiếp xúc với da.Có 2 dạng viêm da tiếp xúc : là viêm da tiếp xúc dị ứng cũng như viêm da tiếp xúc kích thích .Người ta ước tính tỉ lệ bệnh viêm da tiếp xúc trong dân số chung thay đổi từ 1,5 đến 4,5%. http://phongkhamdakhoaaua.net/suc-khoe/benh-cham-kho-va-nhung-trieu-chung-diem-hinh.html Eczema tiếp xúc là lí do hình thành cần thiết làm mất khả năng nghề nghiệp và sinh hoạt cá nhân. Có thể lên đến 15% có thể tìm thấy trong một số nhóm nguy cơ cao (như thợ làm tóc, thợ xây dựng nhà, nông dân, thợ xe máy ô tô, người làm vệ sinh…).

Xuất độ của Eczema tiếp xúc đã và đang tăng lên hàng năm. Eczema tiếp xúc chiếm khoảng 20% người bị mắc bệnh đến phòng khám da liễu. Gần 30% một vài bệnh nghề nghiệp tại Tây Đức là chàm tiếp xúc, phần lớn (70%) thuộc dạng kích thích. Là bệnh cấp tính, thương tổn xuất hiện tại vùng da hở, giới hạn tương ứng với tại vùng tiếp xúc, có tiền sử tiếp xúc, khi loại trừ nguyên nhân thì khỏi, lúc tiếp xúc thì bị lại. Khởi đầu phát ban chàm là khu trú và giới hạn trong phạm vi tiếp xúc với tác nhân gây ra căn bệnh.

Về sau, phát ban dị ứng có thể lan ra đến các ở tại vùng da khác, thường thấy ở phần da lộ sáng của thân thể. Tuy vậy, bất cứ vùng nào của da khi đã tiếp xúc với chất dẫn đến nhạy cảm hoặc gây kích thích đều có thể bị tổn thương. một số nơi da dày như lòng bàn tay chân, da đầu không bị tổn thương.

Viêm da tiếp xúc kích thích thường gây ra tổn thương ở lưng bàn tay và kẽ những ngón khá nhiều hơn so với mặt lòng. một số tác nhân theo đường không khí (thuốc trừ sâu, thuốc trừ vật hại (chuột bọ), formaldehyde, phấn hoa…) thường dẫn tới bệnh ở mặt, cổ cũng như cánh tay.

biểu hiện lâm sàng ở thời kỳ cấp tính theo trình tự như sau :

Trong giai đoạn cấp nếu như lý do được loại trừ thì hồng ban biến mất trong vài ngày, mụn nước chảy nước khô đi, vảy tiết được thành lập, tróc vảy và da trở lại bình thường. tuy nhiên, nếu sự tiếp xúc với tác nhân gây ra căn bệnh còn tiếp tục thì bệnh chuyển qua thời kỳ bán cấp và sau thời gian đó trở thành mạn tính, khi này thương tổn khô, nhám, ngả đỏ, dạng sẩn, vảy mịn, dày lên cũng như liken hóa.

Các chuyển động thường gặp: Dị ứng nguyên có thể từ thú vật (len, lông, da) hoặc từ thực vật (cây sơn độc, cây anh thảo, cây tỏi…). Trên toàn thế giới khoảng 10.000 cây cỏ đã bị nghi ngờ gây ra viêm da tiếp xúc dị ứng. Viêm da tiếp xúc do tiếp xúc với một số vật sử dụng hàng ngày: như son môi, kem bôi mặt, kem đánh răng, đồng hồ đeo tay, thuốc móng tay, kính đeo mắt, kháng sinh bôi tại chỗ, đồ nhựa, ni lông, hộp diêm, tiền bằng kim loại và chìa khóa nằm trong túi có thể dẫn đến viêm da tiếp xúc vùng da sau đây đồ vật.Để chẩn đoán chàm tiếp xúc thường sử dụng test áp với dị nguyên được pha loãng trong dung môi: áp phản ứng nguyên trên da lành, băng kín sau 15 phút, 48 giờ đọc kết quả, nếu như có ngứa và nổi mụn nước là dương tính. Đặc điểm đặc biệt của chàm thể tạng và chàm tiếp xúc là IgE tăng cao.

Điều trị:

– biết đến dị ứng nguyên tiếp xúc cũng như tránh tiếp xúc với dị ứng nguyên.

– sử dụng mỡ corticoids tại chỗ.

– Corticoids uống lúc căn bệnh lan rộng hay tổn thương ở mặt, sinh dục, uống vào buổi sáng.